Na 50 jaar, waarvan 45 op het hoogste niveau, komt Fred van Groningen Schinkel op zaterdag 22 juli in Amsterdam voor de laatste keer in actie als scheidsrechter
(Foto: Rob Jelsma)

Na 50 jaar als bondsscheidsrechter (1967-2017), waarvan 45 jaar als scheidsrechter in de hoofdklasse, neemt Nederlands honkbalicoon Fred van Groningen Schinkel dit weekend afscheid als scheidsrechter na 2673 (!) wedstrijden op het hoogste niveau. Op zaterdag 22 juli is van Groningen Schinkel eerste honk scheidsrechter bij de wedstrijd L&D Amsterdam – HCAW. Samen met Honkbalsite.com blikt van Groningen Schinkel terug op zijn imposante loopbaan.

L&D Amsterdam – HCAW wordt zijn laatste wedstrijd, maar zijn eerste wedstrijd, inmiddels dus al 50 jaar geleden, kan hij zich nog goed herinneren: “De eerste officiële wedstrijd vond plaats op 5 augustus 1967. Als toenmalig rayonscheidsrechter in Den Haag werd ik gevraagd om als veldscheidsrechter te assisteren bij de wedstrijd VODO – Nado V in de 3e klasse. De veldscheidsrechter had zich afgemeld. Dus ik werd thuis gebeld (de GSM bestond nog niet) om naar VODO te gaan i.p.v. naar een wedstrijd in het rayon. Het rayon was waar je als beginnend scheidsrechter startte. De volgende wedstrijden waren dus in het rayon.”

Hoofdklassedebuut
Als jong talent moest hij zijn weg omhoog werken naar de hoofdklasse en in 1972 kon hij op het hoogste niveau debuteren. Ook deze wedstrijd kan hij zich nog herinneren: “Het was bij OVVO, Karel Crouwel was de catcher en de pitcher was Marco Nagelkerken.”

Gek genoeg was het geen jongensdroom om als scheidsrechter aan de top te komen. Als jong honkballertje begon van Groningen Schinkel bij de Haagse vereniging Laakkwartier: “Laakkwartier was een van de vele voetbalverenigingen bij mij in de buurt waar in de zomer gehonkbald werd. Met Pasen werd er een toernooi georganiseerd waaraan ook clubs als VUC, Cromvliet, Westerkwartier en Celeritas aan deelnamen. Via dat toernooi kwam ik in aanraking met de sport.”

Al snel werd duidelijk dat – vanwege zijn studie – er niet genoeg tijd overbleef om te trainen én te spelen: “Als je een teamsport goed wilt spelen, dan moet je er altijd zijn voor je team. Dat lukte mij niet omdat ik ging studeren. Een goed alternatief bleek om als scheidsrechter aan de gang te gaan. Dat groeide dan al snel weer uit tot een hobby: leiding geven aan wedstrijden.”, aldus de inmiddels gepensioneerde van Groningen Schinkel.

Liefde voor de sport
Vijftig jaar actief als scheidsrechter. Dat houd je niet zomaar vol. Gevraagd naar zijn drijfveer, noemt de scheids resoluut de liefde voor de honkbalsport: “Ik hou van de sport, vind het spelletje leuk en kan bovendien goed relativeren. Dat is belangrijk als je dit lang vol wilt houden net als open willen staan voor kritiek en altijd willen leren.”

Dat leren deed van Groningen Schinkel vooral van zijn mindere wedstrijden: “Die wedstrijden zitten er natuurlijk ook tussen en die heb ik nooit uit mijn geheugen willen wissen. Sterker nog, die mindere periodes moet je onthouden, want van fouten kun je leren.”

Uiteindelijk zullen natuurlijk de herinneringen aan mooie en goede wedstrijden en evenementen overheersen. En van dat soort herinneringen heeft de eerste winnaar van de prijs voor Europees Scheidsrechter van het Jaar (2007) er heel wat verzameld. Kijk maar eens naar het indrukwekkende CV dat hij naast 45 jaar hoofdklasse heeft opgebouwd:

• 1x de World Baseball Classic
• 2x de Olympische Spelen (Atlanta en Athene)
• 4x het WK
• 12x het EK
• 19x de Europa Cup
• 3x de Intercontinental Cup
• 15x de Haarlemse Honkbalweek
• 11x het World Port Tournament

Fred van Groningen Schinkel in actie tijdens een van zijn vijftien Haarlemse Honkbalweken

Deze toernooien brachten hem in landen als Amerika , Australië, Curaçao, Cuba, Taiwan, Zuid-Korea en Zuid Afrika. De leukste toernooien? “De Honkbalweek en het WPT blijven het leukste om mee te maken, zo in eigen land. Ik kan me mijn eerste Honkbalweek nog wel herinneren. Een belangrijke actie waarbij de eerste honkman van Nederland, Louis Jacobs, in een close call net naast het honk stapt en ik het hele stadion over me heen kreeg, omdat men vond dat het een foute call was. Het was toen wel erg fijn om na afloop van de wedstrijd te horen van Louis zelf, dat ik het goed gezien had.”

Het allermooiste om mee te maken waren toch wel de World Baseball Classic en de Olympische Spelen: “De wedstrijden tijdens de WBC steken toch boven alles uit. Het echte MLB niveau. Veel meer snelheid in het spel: echt top. Speciaal als je dan ook voor de tweede ronde mag blijven, omdat je het in de eerste ronde goed hebt gedaan.”

Mooie herinneringen
Ook aan de rivaliteit tussen Nederland en Italië in de jaren ’80 en ’90 bewaart het scheidsrechtericoon mooie herinneringen: “De verhoudingen tussen aartsrivalen Nederland en Italië waren in die tijd verre van optimaal. Wedstrijden leiden tussen deze twee landen was altijd een hele uitdaging, maar wel een mooie ervaring. Een mooi moment was de finale wedstrijd in Madrid voor de Europa Cup tussen Neptunus en Nettuno. Van de Italiaanse delegatie kwam het verzoek om die grote blonde scheidsrechter uit Nederland achter de plaat te zetten. Ze wilden de beste scheidsrechter achter de plaat.”, aldus een gevleide van Groningen Schinkel.

Ging het ook wel eens fout? Ja, natuurlijk: “Elke call, waarvan je weet dat je de beslissing te snel genomen hebt, geeft een onbehaaglijk gevoel. Maar ook dingen die fout gaan kunnen soms erg mooie herinneringen opleveren. Ik heb een keer voor een ware blooper gezorgd: ik stond tussen het eerste en tweede honk als veldscheidsrechter. De bal kwam recht op mij af. Ik reageer. Ga naar links, ga naar rechts, spring omhoog. Alles om de bal te ontwijken, maar wat gebeurt er? Ik eindig op de grond en de bal ligt onder mij.”

Aan 50 seizoenen als scheidsrechter komt komende weekeinde een eind. Toch zullen we Fred van Groningen Schinkel nog vaak langs de velden zien

Familie
Ruim 2.500 wedstrijden als scheidsrechter op het hoogste niveau. Dat heeft ook op je privéleven een effect. “Het betekent in de zomer natuurlijk weinig op vakantie kunnen en dat was met schoolgaande kinderen wel eens lastig. De impact op de familie was natuurlijk groot, zeker nadat de donderdagavondwedstrijden ingevoerd werden. Gelukkig is mijn vrouw vanaf onze trouwdag betrokken geweest bij de sport. Als scorer en later als secretaresse van de scorecommissie. Hiervoor is zij zelfs beloond met een Bondsonderscheiding. En natuurlijk is mijn zoon Stenar nu zelf ook scheidsrechter in de hoofdklasse. Met hem praat ik uiteraard veel over het vak en de sport.”

Na 50 jaar, waarin hij overigens slechts 40 personen heeft hoeven ‘tossen’, kan van Groningen Schinkel terugkijken op een fantastische loopbaan. Een loopbaan die hem mooie reizen, heel veel mooie momenten en vriendschappen over de hele wereld bracht. “Het allerleukste is toch altijd wel de connectie met de mensen geweest. Vooral de “kleine” gemeenschap, die een bepaalde saamhorigheid heeft.”

Betekent het feit dat van Groningen Schinkel stopt als scheidsrechter dat wij hem helemaal niet meer gaan zien? “Nee, zeker niet. Ik ben nog actief als beoordelaar en op Europees niveau inzetbaar als delegate en technisch commissionair en sinds februari van dit jaar ben ik voorzitter van de Europese scheidsrechterscommissie. Voorlopig zijn jullie nog niet van me af!”